เทศกาลดิวาลี ประเทศอินเดีย เป็นประเทศแห่งวัฒนธรรมจากที่เคยได้เดินทางไป ประเทศอินเดียมาหลายครั้ง ได้เห็นการใช้ชีวิตของคนอินเดียเราอยากบอกว่า ประเทศอินเดียมีเสน่ห์มากมาก และที่ประเทศอินเดียจะมีเทศกาลมากมาย ไม่ซ้ำกันเลยภายในหนึ่งปี วันนี้จะขอแนะนำให้ทุกคนได้รู้จักเทศกาล “ดิวาลี” (Diwali)
หรือเทศกาลแห่งความสุขและแสงไฟ ความสว่างไสว (Festival of Lights) เทศกาลนี้ เป็นเทศกาลที่สำคัญของคนอินเดีย ที่นับถือศาสนาฮินดู มีความเชื่อที่หลากหลายแตกต่างกันออกไป มีการเฉลิมฉลองเทศกาลนี้ทั่วประเทศอินเดีย ประชาชนในประเทศอินเดียให้ความสำคัญต่อเทศกาลนี้มาก และในประเทศอินเดีย
มีคนที่นับถือศาสนาฮินดูเป็นจำนวนมาก สามารถเห็นได้อย่างชัดเจนว่า ผู้คนให้ความสำคัญต่อเทศกาล “ดิวาลี” (Diwali) คำว่า “ดิวาลี” (Diwali) แปลงมาจากคำว่า “Deepavali” คำว่า Deep แปลว่า ไฟ และคำว่า avail แปลว่า เรียงเป็นแนว เป็นแถว รวมแล้วแปลความหมายได้ว่า ตะเกียงที่เรียงกันเป็นแนวเป็นแถว
ประชาชน จะจุดตะเกียงดินเผาเล็กเล็ก ที่เรียกว่า ดิยา (Diya) ใช้น้ำมันเนยหรือน้ำมันพืชในการจุด เทศกาลโฮลี่ มีการทำลวดลายต่างต่าง จากแป้งสีและมีดอกไม้ต่างต่าง ถือเป็นการต้อนรับผู้มาเยี่ยมเยือน ผู้คนจะจุดตะเกียงกันที่ประตู หรือทางเข้าบ้าน นอกจากนั้น จะมีการแขวนดอกไม้ที่เป็นมงคลไว้ตามประตู และหน้าต่างอีกด้วย
การจุดตะเกียงจำนวนมาก ข้ามคืนเพื่อแสดงถึงความดี ความสว่างไสว ประชาชนจะทำความสะอาดบ้าน มีการตกแต่งบ้านอย่างสวยงาม เพื่อรอต้อนรับเทพของฮินดู ที่เชื่อว่าจะมาเยี่ยมบ้านของผู้คน นั่นคือพระแม่ลักษมี คู่ของพระศิวะ จะมีการจัดประทัดเพราะเชื่อว่าช่วยขับไล่สิ่งชั่วร้าย นอกจากการทำความสะอาดบ้านแล้ว
ผู้คนจะสวมเสื้อผ้าใหม่ มีการแจกขนมต่างต่างให้กันในครอบครัว เพื่อนสนิท เป็นเหมือนของขวัญที่มอบให้กันเพราะเชื่อว่าทำแล้วเป็นสิริมงคลแก่ชีวิตเทศกาล “ดิวาลี” (Diwali) เปรียบได้ว่าเป็นเทศกาลขึ้นปีใหม่ของชาวฮินดูก็ว่าได้ การเฉลิมฉลองเทศกาล “ดิวาลี” (Diwali) เป็นเทศกาลที่จัดขึ้นหลายวัน มีการแยกออกไป
ในวันแรกจะเป็นการเฉลิมฉลองชื่อว่า “ธันธีระ” (Dhanteras) ซึ่งเป็นวันที่พ่อค้าแม่ค้า นักธุรกิจให้ความสำคัญเพราะถือเป็นวันแห่งเงินตรา ความร่ำรวยเจริญรุ่งเรือง มั่งคั่ง ถือเป็นวันแรกเริ่มเงินทองเพิ่มพูน เชื่อกันว่าเป็นวันที่ดีในด้านเงินทอง วันต่อมาคือเป็นวันฉลองให้แก่พระกฤษณะ ที่ได้รับชัยชนะจากนรกอสูร
เอาเป็นว่า เป็นวันแห่งชัยชนะที่เอาชนะปีศาจ วันนี้มีชื่อว่า “นรกจตุรทศ” (Naraka Chaturdasi) ประชาชนจะอาบน้ำ สระผม ทำความสะอาดร่างกายอย่างดี ขนาดผู้คนที่ไม่ค่อยอาบน้ำ ยังต้องอาบน้ำในวันนี้เลย บางครอบครัว จะมีการไหว้บรรพบุรุษ และจะเอา Kajal ป้ายที่รอบรอบขอบตา เพราะเชื่อกันว่าจะสามารถป้องกัน
ปีศาจร้ายที่จะมาจ้องตาส่งโชคร้ายมาให้ ในทางอินเดียตอนใต้มีพิธีกรรมคือประชาชนจะตื่นตอนเช้าก่อนพระอาทิตย์ขึ้นและนำแป้งสีแดง (Kumkum) ผสมกับน้ำมันและผลไม้รสขมเอามาตีให้แตก เหมือนเป็นการที่พระกฤษณะได้ทำลายหัวของนรกอสูร และนำแป้งสีแดงมาแต้มที่หน้าผาก วันที่สามผู้คนจะทำการบูชาพระแม่ลักษมี
ที่ถือเป็นเทพแห่งความร่ำรวย มั่งคั่ง ให้โชคลาภ เชื่อกันว่าพระแม่ลักษมีมีจิตใจดี มีเมตตา พระแม่จะช่วยดลบันดาลสิ่งที่ผู้คนอธิษฐานให้สมหวังตามคำขอ เหมือนเป็นวันที่เทพองค์นี้ลงมาให้พรอันแรงกล้า และจะสุขสมหวัง ถือเป็นวันที่มีการเฉลิมฉลองที่ยิ่งใหญ่ที่สุด จะมีการทำความสะอาดบ้านให้ดีที่สุดมีการบูชาไม้กวาดด้วยผงขมิ้น
หลังจากพระอาทิตย์ตกจะเริ่มจุดตะเกียงดินเผาให้สว่างไสวเพราะเชื่อว่าจะช่วยนำ ทางให้พระแม่ลักษมีมาที่บ้าน ขจัดความมืดมิดออกจากบ้าน วันนี้ชื่อว่า “อมาวาสย์” (Amavasya) ในวันต่อมาเป็นวันที่เชื่อกันว่าพระวิษณุประทานพรให้พระเจ้าบาลีพ้นจากขุมนรก และกลับสู่โลกมนุษย์ ชื่อว่าวัน “กรฑิกสุทปัตยมี” (Kartika Shudda Padyami)
วันสุดท้ายคือวัน “ยามาวิติยะ” (Yama Dvitiya) หรือ (Bhai Dooj) เป็นวันที่สานความสัมพันธ์ระหว่างพี่สาว น้องสาวกับพี่ชาย น้องชาย เป็นประเพณีของชาวอินเดีย และประชาชนจะทานอาหารร่วมกัน มอบของขวัญให้แก่กัน เทศกาลของชาวอินเดียมีอีกมากมาย ฉลองกันแต่ละทีก็ใช้ระยะเวลา แต่ที่เรารู้สึกประทับใจ
ก็คือการเฉลิมฉลองเทศกาลต่างของชาวอินเดียไม่ได้ทำกันเฉพาะคนสูงอายุ หรือคนยุคเก่า แต่เป็นธรรมเนียมปฏิบัติที่ทำกันทุกเพศทุกวัย สืบสานประเพณีกันมาอย่างต่อเนื่อง เด็กเล็ก วัยรุ่นต่างต่างก็ยังทำการเฉลิมฉลองในทุกทุกเทศกาลของอินเดีย ทุกครั้งที่เราเดินทางไปเที่ยวที่ประเทศอินเดีย เราสามารถเห็นถึงความรักในขนบธรรมเนียม
ประเพณีของผู้คน เวลาที่เราไปที่วัดต่างต่าง จะเห็นว่า คนที่เข้าไปในวัดนั้น ส่วนมากเป็นชาวอินเดีย นักท่องเที่ยวน้อยมากนั่นแสดงให้เห็นถึงวิถีชีวิต ความเชื่อแรงกำลังศรัทธาที่ชาวอินเดียมี บางครั้งที่เราไปในวัดเราเข้าไปสักการะสิ่งศักดิ์สิทธิ์เราจะเห็นหลายครั้งว่าคนอินเดียที่เข้าไปในวัดจะมีการร้องเพลง สวดมนต์ไปพร้อมพร้อมกัน
และมองดูแต่ละคนดูมีความศรัทธาที่เต็มเปี่ยม เรามองแววตาของพวกเขาแล้วรู้ว่ามันเต็มไปด้วยความรักและเชื่อในตัวเทพแต่ละองค์ หลายครั้งที่เราเข้าไปในวัดเล็กเล็ก แต่ก็มักจะพบกับผู้คนที่เข้ามาเพื่อขอพร เรารู้สึกว่าชาวอินเดียมีวิถีชีวิตความเชื่อความศรัทธามากมาก และความเป็นอยู่ของพวกเขา ตัวเราเองมีเพื่อนสนิทเป็นคนอินเดียเรา
ได้เรียนรู้อะไรหลายอย่างจากเพื่อนคนนี้ ตั้งแต่เราเดินทางไปที่ประเทศอินเดียทำให้เราหลงเสน่ห์ของวัฒนธรรมและประเพณีต่างต่างของชาวอินเดียมากขึ้นเรื่อยเรื่อย ถ้าหากใครสนใจหรือชื่นชอบประเทศที่มีความเชื่อ ความศรัทธามากมากอย่างประเทศอินเดีย เราขอบอกว่าลองไปสักครั้งเถอะค่ะ มีหลายคนถาม
ว่าทำไมเราไปเที่ยวอินเดียไม่เห็นน่าไปเลย บอกตามตรงนะคะ เราหลงในเสน่ห์ของวัฒนธรรม หลงในเสน่ห์ของผู้คนไปเรียบร้อยแล้ว การเดินทางไม่มีที่สิ้นสุด ทุกทุกการเดินทางคือการเรียนรู้ นอกจากเทศกาล “ดิวาลี” (Diwali) แล้ว ที่ประเทศอินเดียยังมีอีกหลายเทศกาลที่น่าสนใจและมีเสน่ห์ เราก็จะค่อยค่อยเรียนรู้ไปกับทุกครั้งที่เราได้เดินทางค่ะ
